بررسی کارایی فرآیند گاز- حلال برای استخراج اسانس پوست دارچین و بذر زیره سبز

با توجه به منابع غنی و تنوع گیاهان دارویی در کشور ما ایران، توسعه فناوری های مرتبط از اولویت ویژه ای می تواند برخوردار باشد. در این پژوهش از فرایند گاز- حلال به کمک حلال هیدروفلوروکربنه که یکی از جدیدترین فناوری های توسعه داده شده جهت استخراج مواد مؤثره گیاهی است و دستگاه مربوط به آن برای اولین بار در ایران در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران طراحی و ساخته شده است، برای استخراج اسانس از پوست درخت دارچین و بذر گیاه زیره سبز استفاده شد. برای این منظور استخراج اسانس از پوست درخت دارچین و بذر گیاه زیره سبز با استفاده از حلال هیدروفلوروکربنه a134r در شرایط فشار، با اندازه ذرات و زمان های مختلف انجام گرفت و نتایج حاصله، بر اساس استخراج اجزاء مؤثر اصلی تشکیل دهنده اسانس دارچین و همچنین اسانس بذر زیره سبز، با اسانس استخراج شده به روش متداول تقطیر با آب در دستگاه کلیونجر مقایسه شد. نتایج حاصل از استخراج با حلال a134r نشان داد که شرایط بهینه برای استخراج اسانس از پوست درخت دارچین و همچنین بذر زیره سبز عبارتند از: فشار برابر bar 10، اندازه ذرات برابرmm 3/0 و زمان استخراج برابر min120. مقایسه این نتایج با استخراج به روش متداول تقطیر با آب نشانگر افزایش 13درصدی میزان ماده مؤثره سینام آلدئید در اسانس پوست درخت دارچین و همچنین افزایش 12درصدی در میزان مواد مؤثره کومین آلدئید، گاما-ترپینن 7- آل و آلفا- ترپینن 7- آل در اسانس بذر زیره سبز بود که حاکی از کیفیت بهتر اسانس استخراج شده به روش گاز – حلال با استفاده از حلال a134r می باشد.